Op 17 januari vierden we alweer Art’s Birthday. Maar valt er dan veel te vieren? Veel te weinig middelen voor de projectsubsidies, besparingen, vermarkting, verpaupering van de cultuurwerkers: daar word je niet meteen vrolijk van. Toch is er ook goed nieuws: actie loont!
In 1963 riep Fluxus-kunstenaar Robert Filliou zijn verjaardag uit tot de officiële geboortedag van de ‘kunst’. Dit statement in een Parijse bar groeide uit tot diverse Art’s Birthday-feesten wereldwijd. Het feestthema voor dit jaar is ‘cross-current’: tegen de stroom in. Muhka organiseerde niet alleen een publiek feestje, er loopt ook een knappe tentoonstelling over deze kunstenaar.
Om binnen dit thema ook even tegen de aanhoudende stroom van het slechte nieuws over ons cultuurbeleid in te gaan, focussen we als vakbondsverantwoordelijken cultuur eens op wat goed gaat.
Toen een week geleden bekend werd dat regisseur Robbe De Hert aan de grond zat, startte een student een succesvolle crowdfunding zodat De Hert zijn film ‘Hollywood aan de Schelde’ kan afwerken.
Dat kaapte heel wat media-aandacht weg, cultuurminister Gatz kon vervolgens niet achterblijven en kwam met 50.000 euro over de brug. Lovenswaardig natuurlijk. En vooral: actie geslaagd.
Nieuwe cao
Meer nieuws? De sociale partners zaten de laatste weken van 2016 niet stil. Een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst (sectoren podium en muziek) is intussen een feit, mede dankzij de goede verstandhouding met de werkgevers in het overleg. Deze cao zorgt ervoor dat cultuurwerkers zowel in de publieke als in de private organisaties bepaalde juridisch afdwingbare sociale rechten hebben.
Met de komst van de taxshelter valt er een boost aan commerciële initiatieven te verwachten en is het dus van belang er voor te zorgen dat sociale dumping vanwege winstbejag de bestaande sociaaleconomische bescherming in gesubsidieerde instellingen niet ondergraaft. Deze cao zorgt daarvoor. Sociaal overleg? Samen sterk.
Uitzondering pensioenhervorming
Nog goed nieuws? De liberale Minister Bacquelaine kondigde een tijd terug het voorstel aan dat vanaf 2017 de periodes van werkloosheid niet meer volledig meetellen voor het berekenen van het pensioen.
Dat is vanzelfsprekend een onrechtvaardige maatregel, want werklozen zijn niet vrijwillig werkloos, en het treft vooral de kunstenaars zwaar die gebruik maken van het kunstenaarsstatuut omdat ze nu eenmaal een onregelmatig beroep hebben met afwisselend kalme en intensieve periodes.
De vakbondsacties hebben de pensioenhervorming flink onder druk gezet. Actrice Marijke Pinoy vatte onze bezorgdheid gevat samen tijdens de betoging van de vakbonden aan het kabinet van minister van Pensioenen Bacquelaine op maandag 29 november: “Door de besparingen van de afgelopen jaren is het nog moeilijker geworden voor kunstenaars om een vast contract te krijgen. Wij rijgen de tijdelijke contracten aan elkaar. Dat zal gevolgen hebben voor ons latere pensioen. Met lede ogen zien we toe dat de regering nog maar eens het geld haalt bij de zwaksten.”
De Vlaamse en Waalse vakbonden en werkgeverfederaties schreven vervolgens een collectieve oproep aan de Minister van Pensioenen om aandacht te vestigen op de specifieke situatie van de artiesten. Want in de cultuursector is een contract van onbepaalde duur helemaal niet standaard.
Het ‘kunstenaarsstatuut’ behelst onder andere een uitzondering in de werkloosheidsregelgeving voor kunstenaars en ondersteunende functies. De nieuwe maatregelen zouden dit statuut zonder meer uithollen, en daarom is een uitzondering noodzakelijk.
Wat blijkt deze week? De minister ging overstag, en maakte een uitzondering. Actie loont!
Dit artikel werd geschreven door Ine Hermans en Robrecht Vanderbeeken en verscheen eerder op dewereldmorgen.be